بلوچی کلاسیکی شعری حوالہ آ چَندے شعر اگاں مارا کئیت و سر  بیت گْڑا آ پانزدھمی قرن ئے دَؤر و باریگی گردشاں یکّیں تہر ئے اَندر ا پیوستگ و آیان اِنت، او  آ تہر اِنت شعر۔

اِدا مارا درستاں ساری اے زانگ ئے جہد کنگی اِنت کہ تہر ئے کار چے اِنت او تہر چے چیزہ گْشنت؟ تہر ئے لبزی معنا تخلیق ءَ گیشّینگ ئیگ اِنت او تہر ئے کسب و کار ہمیش اِنت کہ آ یک تخلیقے آ شہ دومی آ جْدا بکنت او آنہی ڈیلّ و ڈولا دگری یے پیداک بکنت بِزاں آ تہر اِنت۔

مثال ہائیکو تہر اِنت۔ ہائیکو اندرا سرجمیں حیال سئے بندانی تہا وتی قصّہ آ سرجم کنت۔ہائیکوئے  قانود ئے رِدا اولی بند و سیمی بند ہم وزن بنت و درمیانی بندئے وزن چہ اے دوئیناں کمّے گیش تر بِیت او اے رنگا ہائیکو وتی بیانہ  سرجم کنت۔

سانیٹ ہم تہر اِنت و اے ہم وتی مقدارئے (چاردہ بندانی) اندرا گْشگ بِیت۔سانیٹ ئے قانونی  رِدا سنگ یکّیں بیت بلے پیشرد وتی وتی جاہاں وتا مَٹّ کنان کنت او یک و دومیا  دز گِران کنت و رَوت۔ پہ درور تہر دگہ ہم باز اَست بلے پہ گپّ ئے دیما برگا  ہمے دوئیں مثال بَس اَنت۔

اے بیت تہر ئے  توصیف او نِی ما کائیں بلوچی کلاسیک شاعری  نیمگا۔

اگاں ما وتی بلوچی کلاسیکل شاعری آ شرّیں او  الکاپیں وڑے آ چمّاں شانک بدئیں او  بچاریں گْڑا مارا مئے کلاسیک ادبا حالی دو تہر دز کپیت ‘ یکّے ماں شعری صورتا  کئیت او  مارا سر بیت او دومی علم و حکمتی پلّواں گِران کنت او شعوری اْگدھاں بْوجان کئیت۔بِزاں کہ یکّے شعر و دومی بَتل۔

گْمان کَناں کہ بَتل ئے تاریخ شعرا شہ پیشتر اِنت او ہمے مئے روایتانی آ اوّلی کَڑی بندیں زمزیل اِنت کہ نِی ایشی  زیلّانی ٹْکّر حالی پَمّا پَشکپتگ اَنت’ او ہمے پَشکپتگیں ٹْکّرانی اَندرا علم و حکمتانی زمین آزمان کْبل اَنت۔بتل و شعر ئے دگری ایش اِنت کہ شعر وتی اَندرا یک ریچ و موسیقیتے داریت او بَتل وتی غیر موزونیت و نثری او علم و حکمتی بیانا انسانئے شعوری سیلزاں جیڑگانی یک پراہیں جہانے بکشائیت۔

بلوچی کلاسیکی شاعری آ بَتل و شعرا اَبید دگہ ہچ چوشیں تہر نیست کہ آ وتی ڈیلّ و ڈول ئے دگری  آگوں وتی ہستی ئے شاہدی آ مکمّلیں رنگے آبدنت۔شعر ع بتل ہر دو وتی وتی وحدانیت ئے سیمسران اَنت البت چوش ضرور گندگ کئیت کہ جاہے جاہے شعرا بتل چیر ترّینت اووتی اَندرا جاگہ دات و چوش بیگ ئے سبب اے بیتّہ کہ شعر ئے توار شہ بتلا برز تر اَتکگ وہمے توارا رندا بتل ئے وحدانیت چیر ترّینت ومْوزونیت ئے زیلّ و زمزیلاں گوں بَست و وتی اَندر ئے یک کوٹی یے ئے قید کْت۔

کَسے جْست کنت کہ چون؟ مثال چوش کہ گْمان کناں   پانزدھمی قرنا شہ پیشتر اے بتلانی مزنیں بہرے وتی غیر موزونیتا تئیلاں بندی بیتّہ او اے رَنگا َ وتی درشان اِش سرجم کْتہ

۔ 1: ہَؤراں کہ گوارگی نہ اِنت ناما  پہ گوریچاں کن اَنت

۔ 2: اْشتر ئے  دْزّی کونڈ کنزی نہ بیت

۔ 3: گَزّ بے نمبا نمبین اِنت نمب ءِِے کہ جَنت گْڑا گَنتر

پدا بتلا کمّے وتی دیم ترّینت و گوں ہمے غیر موزونیتا وتا پیشردے پِر کْت و اَتک۔پہ مثال

۔1:ساہگ اگاں پہ آپا تر بیت

نادان گْڑا پہ گْشتنا شر بیت

القصّہ پدا بتل ءَ موزونیت و پیشرد ہر دو گون کپت اَنت گوں اوشعر ءَ  بَتل ئے دروشم گوں وت بْرت۔ پہ مثال کہ اے وڑ

۔1:بیتگیں کاراں کس مہ جَنت جاکا

اَنچو کہ روغن رِتکگ اَنت حاکا

۔2: داتگیں دادانی پداں نامرد جن اَنت

ھَر ہما آلیٹ ئے پدا واتّر کن اَنت

۔3: گوادری گواچیاں نَپے بیتّیں

تیغ جمالا  گوں نْگرہاں گِپتیں

شعرئے خْوبصورتی ہمیش اِنت کہ شعرئے یکتائی او مزن توارے آ بازیں تخلیقے بازیں بْنگپّاں گوں وتی اَندراجاگہ دیان کْت پہ مثال لَیب لچّہ ‘ نازینک ‘ سپت ‘ موتک ‘ زہیریگ و لیلو۔

مئے بازیں مردم پہ رَد فہمی آ سربْری شعری  بنگپّاں تہر  سرپد بنت کہ چوش نہ اِنت۔مئے کلاسیک ادبا  خالصتاََ اگاں تہرے اَست گْڑا بزاں کہ آ شعر  اِنت یا وَا بَتل اَنت  آ دگہ حالی وتی بنگپّاں   شعری درشانئے  تہا آران اَنت او اے بابتا  من سربْرا  وتی گپّ پیشتر جتگ اَنت ۔